Η διάσημη φάβα και η κόκκινη σταρ
Αν θελήσουμε να βρούμε ποιο είναι το γνωστότερο και αντιπροσωπευτικότερο προϊόν της Σαντορίνης, σίγουρα θα μπερδευτούμε.
Είναι άραγε οι μοναδικές, μικρές, λευκές μελιτζάνες με τη νοστιμότατη, γλυκιά σάρκα ή μήπως οι άνυδρες ντομάτες με την έντονη, φρουτώδη γεύση και τα κατακόκκινα, ολοστρόγγυλα, μικρά σαν χάντρες, ντοματάκια τα γνωστά ως κερασοντομάτες;
Και τι να πει κανείς για την ντόπια φάβα, με το βαθύ κίτρινο χρώμα και τη γεύση με αίσθηση ξηρού καρπού. Το άνυδρο, ηφαιστειογενές έδαφος του νησιού, σε συνδυασμό με το ξηρό κλίμα, δίνουν προϊόντα λίγα σε ποσότητα, αλλά μοναδικά σε γεύση και εμφάνιση. Ένα ακόμα ασυνήθιστο προϊόν, που χαρακτηρίζει τη σαντορινέικη κουζίνα είναι η αποξηραμένη κάπαρη. Πρόκειται ουσιαστικά για μεγάλους βλαστούς του φυτού, που ξεραίνονται στον ήλιο και προορίζονται να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο σ’ ένα από τα διασημότερα πιάτα του νησιού: μαγειρεύονται με ντομάτα και κρεμμύδι και σερβίρονται πάνω από φάβα! Βεβαίως θα συναντήσουμε κι εδώ την κλασσική κυκλαδίτικη εκδοχή της κάπαρης σε άλμη ή σε πιο σπάνιες περιπτώσεις απλώς αλατισμένης.
Αν τώρα θέλετε ν’ απογειωθείτε γευστικά, ζητήστε να δοκιμάσετε καταρχήν φάβα αλλά και «φάβα παντρεμένη», γαρνιρισμένη δηλαδή με σάλτσα, «ντοματοκεφτέδες» ή ψευτοκεφτέδες» όπως τους λένε οι ντόπιοι, «άσπρες μελιτζάνες τηγανητές», «σαλάχι με σκορδαλιά», «κρεμμύδια γεμιστά με χοιρινό», «γαρδουμπάκια», «σεσκουλοκεφτέδες» και «μελιτζάνες στιφάδο».
Ο μπακαλιάρος είναι μια ακόμα αγαπημένη, πρώτη ύλη για τη σαντορινέικη κουζίνα. Προσφέρεται τηγανητός με σκορδαλιά στα πανηγύρια (όπως και η φάβα ή οι ντοματοκεφτέδες), ενώ άλλες χαρακτηριστικές συνταγές είναι ο «μπακαλιάρος με πατάτες» και η «σαντορινιά μπραντάντα» (τηγανισμένα κομμάτια μπακαλιάρου, αραδιάζονται σε πυρέξ, περιχύνονται με μείγμα από σάλτσα ντομάτας και αραιής σκορδαλιάς, που έχουν ενωθεί σε μια λεία, ομοιόμορφη κρέμα και ψήνονται στο φούρνο).
Από το χοιρινό κρέας, οι Σαντορινιοί φτιάχνουν το «απόκτι». Τεμαχίζουν το φιλέτο, το αφήνουν μία μέρα στο αλάτι και τρεις στο ξύδι και στη συνέχεια το αλείφουν με κανέλα, μαύρο πιπέρι και ξερό θρούμπι και το κρεμούν να ξεραθεί για αρκετές εβδομάδες.
Τέλος, το πιο παραδοσιακό ντόπιο τυρί είναι το «χλωρό» από κατσικίσιο γάλα, το οποίο τρώγεται συνήθως φρέσκο, εξ’ ου και η ονομασία του. Αν τώρα δεν αισθάνεστε ικανοποιημένοι απ’ όσα μοναδικά είδατε και γευτήκατε στη Σαντορίνη, επισκεφθείτε τα οινοποιεία της και τις κάναβές της, για να δοκιμάσετε ή να αγοράσετε τα εκλεκτά κρασιά της (εμφιαλώμενα ή χύμα) και ακόμη αναζητείστε ντόπιο «ντοματοπελτέ», γλυκό ή λιαστό «ντοματάκι», τα πασίγνωστα «μελιτίνια», τα πασχαλιάτικα γλυκά τυροπιτάκια με μυζήθρα, αλλά και το «κουφέτο» με μέλι και αμύγδαλο.