ΙΟΣ – Το νησί για όλες τις ηλικίες
Ανάμεσα στη Σαντορίνη, την Πάρο και τη Σίκινο, βρίσκεται η Ίος ή αλλιώς Νιός. Νησί που ξεχωρίζει για τις ακρογιαλιές του και τα κρυστάλλινα νερά του διαθέτει 86 χλμ. ακτογραμμής εκ των οποίων τα 32 είναι αμμουδιές. Νησί με έντονη ζωή, προσελκύει κόσμο κάθε ηλικίας πλέον καθώς έχει καταφέρει να συνδυάζει υπηρεσίες που απευθύνονται σε διαφορετικές ηλικίες.
Ψηλότερα από το λιμάνι, και σε απόσταση 2χλμ. βρίσκεται η χώρα της Ίου. Γραφική και κατάλευκη είναι χτισμένη αμφιθεατρικά πάνω στο λόφο, που στην κορυφή του φαντάζει η όμορφη κυρά του νησιού! Η Παναγιά η Γκρεμιώτισσα. Η θέα από εκεί είναι πανοραμική.
Όλο το χωριό χυμένο στα πόδια της μπροστά. Δεξιά το λιμάνι, αριστερά οι ανεμόμυλοι, και απέναντι τα γειτονικά νησιά Σίκινος και Σαντορίνη.
Βουνά
Τα ψηλότερα βουνά της Ίου είναι ο Πύργος (713 μ.) στο κέντρο της Ίου, ο Προφήτης Ηλίας (514 μ.) στα δυτικά της Χώρας και το Βουνί (409 μ.) στο βόρειο τμήμα του νησιού. Τα βουνά της Ίου προσφέρονται τόσο για αναρρίχηση όσο και για ορεινή πεζοπορία, ενώ από τις κορυφές τους μπορεί κάποιος να απολαύσει τόσο το πανόραμα του νησιού όσο και το μεγαλόπρεπο θέαμα του Αιγαίου με όλα τα γύρω νησιά των Κυκλάδων.
Μονοπάτια
Η Ίος, λόγω του έντονου ανάγλυφου του εδάφους της, της ομορφιάς του φυσικού της περιβάλλοντος και των αλλεπάλληλων τοπίων που ξετυλίγονται μπροστά στα μάτια του επισκέπτη, είναι ο ιδανικός τόπος για να τον εξερευνήσει κάποιος, είτε με συμβατικό αυτοκίνητο ή μοτοσικλέτα είτε με αυτοκίνητο 4Χ4 ή μοτοσικλέτα κρος είτε απλά πεζοπορώντας.
Μονοπάτι 1: Αγία Ειρήνη – Παραλία Βαλμά
Διάρκεια διαδρομής: 20 λεπτά
Βαθμός Δυσκολίας: Εύκολο
Ξεκινώντας ακριβώς από την καγκελόπορτα της εκκλησίας της Αγίας Ειρήνης, και ακολουθώντας το στενό χωμάτινο μονοπάτι θα βρεθείτε στην παραλία Βαλμά σε περίπου 20 λεπτά. Στα δεξιά σας θα φαίνεται ο όρμος της Ίου, ενώ όσο προχωρείτε το μονοπάτι θα διακλαδώνεται οδηγώντας όμως στο κύριο μονοπάτι και πάλι.
Η περιοχή που διασχίζει το μονοπάτι είναι κυρίως βραχώδης, πλούσια σε κακία, φρύγανα και σχίνα. Έντονη είναι επίσης και η παρουσία των γλάρων και μικρών πουλιών. Η ανθρώπινη επέμβαση περιορίζεται στη δημιουργία αναβαθμίδων ανά 10 μέτρα περίπου και σε μια ή δυο στάνες που διακρίνονται. Το μονοπάτι τέλος, με μια μικρή κατηφόρα μέτριας κλίσης καταλήγει στην παραλία του Βαλμά, δίπλα στην οποία υπάρχει και μία ταβέρνα.
Μονοπάτι 2: Αγία Θεοδότη – Χώρα
Διάρκεια διαδρομής: 3,5 ώρες
Βαθμός Δυσκολίας: Δύσκολο
Με αφετήρια την Αγία Θεοδότη συναντάμε την εκκλησία Άγιοι Ανάργυροι. Εδ΄ψ θα συναντήσουμε ελιές, πουρνάρια, σχίνα και φρύγανα. Προχωρώντας, στην ανηφορική κλίση του μονοπατιού, συναντάμε ένα τοίχο με πέτρες στα αριστερά. Το μονοπάτι συνεχίζει παράλληλα με τον τοίχο και περνάει μέσα από ιδιόκτητα χωράφια. Λίγο παραπάνω υπάρχει ένα σημείο στο οποίο υπάρχει καλή θέα αφού φαίνεται όλος ο όρμος της Αγίας Θεοδότης. Συνεχίζουμε να ανεβαίνουμε το ομώνυμο βουνό και περνάμε από συρματόπλεγμα το οποίο χρησιμεύει στην περίφραξη του χώρου για μάντρα.
Το μονοπάτι συνεχίζει παράλληλα με τις κολώνες της Δ.Ε.Η., περνάμε το δρόμο, βρίσκουμε και δεύτερο τοιχάκι. Μετά το δρόμο το μονοπάτι αποκτά κατηφορική κλίση και κατευθύνεται στα δυτικά του νησιού προς τον Επάνω Κάμπο. Συνεχίζουμε να κατεβαίνουμε και η κατάσταση του μονοπατιού είναι πολύ άσχημη. Στη μεγαλύτερη διαδρομή δεν υπάρχει κανένα ίχνος για την κατεύθυνση μας παρά μόνο η Χώρα της Ίου η οποία φαίνεται στα νότια. Περίπου δυόμισι ώρες μετά την εκκίνηση συναντάμε μια διασταύρωση με τρία μονοπάτια. Συνεχίζουμε σε δυτική πορεία με κατεύθυνση τον όρμο της Ίου. Στη συνέχεια, συναντάμε ένα χωματόδρομο που οδηγεί στον κεντρικό ασφαλτόδρομο. Από εκεί κατευθυνόμαστε προς τη Χώρα.
Πανηγύρια
Κοίμησις της Θεοτόκου
Τον Δεκαπενταύγουστο, γιορτάζει η Παναγία η Γκρεμιώτισσα και γίνεται λιτάνευση της εικόνας μέσα στη Χώρα.
Μουσεία
Αρχαιολογικό Μουσείο Ίου
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ίου βρίσκεται στη Χώρα της Ίου, και φιλοξενεί μία μεγάλη συλλογή αρχαιοτήτων, από όλη την ιστορική διαδρομή της Ίου. Τα εκθέματα είναι χωρισμένα σε θεματικές ενότητες και σε αντίστοιχες αίθουσες, ενώ κυριαρχούν τα ευρήματα από τον Πρωτοκυκλαδικό Οικισμό του Σκάρκου.
Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης Ζαν Μαρί Ντρο
Πρόκειται για ιδιωτικό μουσείο μοντέρνα τέχνης, το οποίο δεν λειτουργεί σε συγκεκριμένες ημέρες και ώρες, ενώ είναι επισκέψιμο μόνο μετά από άδεια του ιδιοκτήτη. Είναι προσβάσιμο μόνο με τα πόδια, από μονοπάτι.
Αξίζει να επισκεφτείτε
Ανεμόμυλοι
Στην βορειοανατολική της Χώρας της Ίου βρίσκονται οι παραδοσιακοί κυκλαδίτικοι ανεμόμυλοι του νησιού. Επισκέψιμοι είναι οι δύο αναπαλαιωμένοι ανεμόμυλοι ιδιοκτησίας του Δήμου Ιητών και ένας ιδιωτικός.
Παραδοσιακός Οικισμός Χώρας
Ο Οικισμός της Χώρας της Ίου έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός και αποτελεί ένα τυπικό κυκλαδικό χωριό και μια γραφική εικόνα. Ο επισκέπτης θα πρέπει να την γυρίσει ολόκληρη και όχι μόνο τους κεντρικούς της δρόμους, προκειμένου να γνωρίσει την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική της.
Παλαιόκαστρο
Στην βορειοανατολική πλευρά της Ίου βρίσκεται το βυζαντινό κάστρο «Παλαιόκαστρο». Πρόκειται για κάστρο που είναι χτισμένο στην κορυφή ενός λόφου και χρησιμοποιούνταν από τους Βυζαντινούς για την επιτήρηση των θαλάσσιων οδών από Κωνσταντινούπολη προς Κρήτη. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι το κάστρο επικοινωνούσε με οπτικά σήματα, με φωτιές, με κάστρα στη Νάξο, την Αμοργό και τη Σαντορίνη.
Εκκλησίες και Ξωκκλήσια της Ίου
Στην Ίο, κατά παράδοση υπάρχουν 365 εκκλησίες και ξωκκλήσια. Είναι δε χαρακτηριστικό της μεγάλης πίστης των Νιωτών ότι, μόνο στη Χώρα υπάρχουν 26 μικρές και μεγάλες εκκλησίες. Πολλές δε από αυτές είναι βυζαντινές και είναι επισκέψιμες μετά από συνεννόηση με τους επιτρόπους τους.
Αρχαιολογικοί Χώροι
Πρωτοκυκλαδικός Οικισμός Σκάρκου
Με τεράστιο αρχαιολογικό ενδιαφέρον, στη βορειοδυτική πλευρά της Ίου, βρίσκεται ο πρωτοκυκλαδικός οικισμός του Σκάρκου, ο οποίος μάλιστα χρονολογείται από το 2.800 π.Χ. Ο χώρος δεν είναι ακόμη έτοιμος, ώστε να καταστεί επισκέψιμος, ωστόσο όμως αξίζει να σημειωθεί ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Europa Nostra, βράβευσαν με τη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή διάκριση τον αρχαιολογικό χώρο του Σκάρκου, για την υποδειγματική αναστήλωση και ανάδειξή του.
Τείχη Αρχαίας Πόλης Ίου
Απόδειξη της καλής προστασίας της Χώρας είναι τα διασωζόμενα τείχη κυκλώπειων διαστάσεων, που βρίσκονται στο βορειοδυτικό τμήμα της Χώρας.
Μοναστήρια
Παναγία η Γκρεμιώτισσα
Με καταπληκτική θέα στον όρμο και τη γειτονική Σίκινο, η εκκλησία βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο της Χώρας. Χτίστηκε το 1797. Το όνομά της η εκκλησία το οφείλει στη βραχώδη τοποθεσία που βρίσκεται.