ΜΗΛΟΣ – Η πεταλουδα…
Το πέμπτο σε μέγεθος νησί των Κυκλάδων, η Μήλος έχει πεταλοειδές σχήμα και η έκτασή της φθάνει τα 151 τετραγωνικά χιλιόμετρα ενώ το μήκος των ακτών της τα 126 χιλιόμετρα. Έχει 8 μεγάλους οικισμούς και περισσότερους μικρούς που όλοι μαζί συγκροτούν έναν ενιαίο δήμο με πρωτεύουσα την Πλάκα.
Η βλάστηση είναι κυρίως θαμνώδης, υπάρχουν όμως και σημεία καλυμμένα από σπάνια είδη δασικής χλωρίδας. Το νησί δεν έχει ψηλά βουνά, με ψηλότερο τον Προφήτη Ηλία που έχει ύψος 751 μέτρα.
Οι κάτοικοι ασχολούνται κυρίως με την εξόρυξη του ορυκτού πλούτου και τις τουριστικές υπηρεσίες. Στο νησί λειτουργούν σχολεία όλων των βαθμίδων της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ υπάρχει και Κέντρο Υγείας για παροχή πρωτοβάθμιας ιατρικής φροντίδας.
Μονοπάτια
Διαδρομή 1: Κατακόμβες – Ρωμαϊκό Θέατρο – Αφροδίτη της Μήλου
Διάρκεια διαδρομής: 45 λεπτά
Βαθμός Δυσκολίας: Εύκολο
Ξεκινώντας από τις κατακόμβες, στην Τρυπητή ανηφορίζετε προς το πάρκινγκ. Πολύ πριν από αυτό θα δείτε το μονοπάτι αριστερά. Το ακολουθείτε, κινούμενοι παράλληλα με τα αρχαία τείχη ενώ έχετε θέα στη θάλασσα και στο Κλήμα. Βγαίνοντας από το Ρωμαϊκό Θέατρο ακολουθήστε το μονοπάτι δεξιά και αφού βγείτε πάνω από το θέατρο στρίψτε στο δρομάκι αριστερά. Γρήγορα θα φτάσετε στη θέση Τρεις Εκκλησιές όπου βρίσκεται το Βαπτιστήριο και θα ακολουθήσετε πορεία προς το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία. Αφού ανεβείτε περίπου 50 σκαλιά, η εξαιρετική θέα θα σας ανταμείψει. Συνεχίζετε ευθεία από το Βαπτιστήριο μέχρι που θα συναντήσετε την πινακίδα που ενημερώνει για το σημείο όπου ανακαλύφθηκε η Αφροδίτη της Μήλου.
Διαδρομή 2: Ζεφυρία – παραλία Αγίας Κυριακής
Διάρκεια διαδρομής: 45 λεπτά
Βαθμός Δυσκολίας: Εύκολο
Ξεκινώντας από τη Ζεφυρία κατευθύνεστε προς το αεροδρόμιο και τα θερμοκήπια. Στη συνέχεια περνάτε από την περιοχή Στόλοι και ανάμεσα από δύο λόφους,που αποτελούν τμήματα του ηφαιστείου. Περνώντας ένα λιβάδι, θα βρεθείτε πολύ κοντά στην παραλία της Αγίας Κυριακής, όπου θα οδηγηθείτε μέσω ενός παλιού μονοπατιού που το χρησιμοποιούσαν για τα μουλάρια.
Γαστρονομία
Στη Μύλο, αξίζει να δοκιμάσετε γλυκό κουταλιού «κουφέτο» που φτιάχνεται από κολοκύθα με μέλι και αμύγδαλα και διάφορα τυροκομικά.
Μουσεία
Αρχαιολογικό Μουσείο
Στεγάζεται σε νεοκλασσικό κτίριο, στην Πλάκα, έργο του Τσίλερ, το οποίο χτίστηκε το 1870 και λειτουργεί ως μουσείο από το 1985. Τα σημαντικότερα εκθέματα του μουσείου είναι ένα πήλινο γραπτό γυναικείο ειδώλιο, γνωστό ως η «Κυρά της Φυλακωπής» από το μυκηναϊκό ιερό της Φυλακωπής, η Αφροδίτη της Μήλου – πιστό αντίγραφο από γύψο του πρωτότυπου έργου που εκτίθεται στο Μουσείο του Λούβρου και χρονολογείται στην υστεροελληνιστική εποχή.
Ιστορικό – Λαογραφικό Μουσείο
Από το 1967 στεγάζεται σε ένα κτίριο του 19ου αι. και ιδρύθηκε από την «Ένωση των εν Αθήναις Μηλίων». Οι συλλογές του περιλαμβάνουν αντικείμενα της καθημερινής ζωής του νησιού, από το 17ο αιώνα και μετά. Εκτίθενται τοπικές φορεσιές, οικιακά σκεύη, υφαντά, αντίγραφα πολεμικών πλοίων και παλιές φωτογραφίες. Όλα τα παραπάνω βρίσκονται τοποθετημένα στο ισόγειο του μουσείου, το οποίο αναπαριστά ένα τυπικό Μηλέικο σπίτι, με την κρεβατοκάμαρά του, την κουζίνα, το σαλόνι και την αποθήκη του.
Μεταλλευτικό Μουσείο Μήλου
Το Μεταλλευτικό Μουσείο Μήλου βρίσκεται στον Αδάμαντα, το τουριστικό και εμπορικό κέντρο του νησιού. Το μουσείο δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία της εταιρίας S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε., η οποία ανέλαβε και τη δαπάνη της κατασκευής του, που ξεκίνησε το 1995 και ολοκληρώθηκε τρία χρόνια αργότερα, για να ανοίξει τις πύλες του στο κοινό στις 23 Μαΐου 1998.
Το κτίριο που στεγάζει το μουσείο περιλαμβάνει το ισόγειο και τον πρώτο όροφο, που συναποτελούν τον κατ’ εξοχήν εκθεσιακό χώρο, καθώς και τους βοηθητικούς χώρους του υπογείου. Στην αίθουσα του ισογείου, ο επισκέπτης έρχεται σε πρώτη επαφή με τη διαδικασία της μεταλλευτικής δραστηριότητας στη Μήλο. Μια σειρά από φωτογραφίες, απεικονίσεις και πίνακες αποδίδουν παραστατικά τα διάφορα στάδιά της. Η παρουσίαση πλαισιώνεται από παλιούς και σύγχρονους γεωλογικούς και τοπογραφικούς χάρτες του νησιού, εργαλεία και όργανα. Επίσης εκτίθενται απεικονίσεις της σημερινής εξορυκτικής δραστηριότητας και των εργασιών περιβαλλοντικής αποκατάστασης.
Αξίζει να επισκεφτείτε
Κατακόμβες
Στην περιοχή της αρχαίας πόλης, N. – N.Δ. του χωριού Tρυπητή, σε ύψος 150 μέτρων πάνω από τη θάλασσα, σε μια σχετικά απότομη πλαγιά, βρίσκονται οι Kατακόμβες της Mήλου. Tόπος συγκέντρωσης των πρώτων Xριστιανών, για να τελέσουν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα και να θάψουν τους νεκρούς τους, μακριά από τα βλέμματα των ειδωλολατρών εκείνης της εποχής και των διωκτών τους. Eίναι μοναδικές σε μέγεθος στον ελλαδικό χώρο και από τις πιο αξιόλογες, μαζί με αυτές της Pώμης και των Aγίων Tόπων, σε παγκόσμιο επίπεδο.
Kατασκευάστηκαν σε ηφαιστειακό τόφφο (σχετικά μαλακό πέτρωμα) και αποτελούν ένα μεγαλοπρεπές παλαιοχριστιανικό μνημείο, που προσδιορίζει ότι ο χριστιανισμός στο νησί ήταν γνωστός από τον 1ο αιώνα, με μεγάλη ανάπτυξη όμως τον 3ο και 4ο αιώνα (Ross, 1843).
Oι κατακόμβες ανακαλύφθηκαν από αρχαιοκάπηλους και έγιναν γνωστές μετά τη σύλησή τους, το 1840. Eίναι τρεις και μαζί με πέντε διαδρόμους και ένα νεκρικό θάλαμο αποτελούν ένα δαιδαλώδες σύστημα συνολικού σημερινού μήκους 185 μέτρων. Είχαν εισόδους στο εξωτερικό περιβάλλον, αλλά σήμερα λειτουργεί μόνο μία, αυτή της δεύτερης κατακόμβης ή των «Πρεσβυτέρων», απ’ όπου μπορεί να εισέλθει ο επισκέπτης.
Θειωρυχεία
Στην ανατολική πλευρά του νησιού βρίσκεται ο μικρός όρμος Παλιόρεμα με τα πεντακάθαρα νερά και τα κιτρινωπά βότσαλα από το θειάφι της περιοχής. Eδώ υπάρχουν τα παλιά λατομεία εξαγωγής θείου και τα ερείπια από τις εγκαταστάσεις του εργοστασίου, που λειτουργούσε μέχρι το 1956 απασχολώντας πολλούς εργαζόμενους. Σήμερα αποτελεί ένα από τα γεωλογικά αξιοθέατα της μεταλλευτικής ιστορίας του νησιού
Μοναστήρια – Εκκλησίες
Παναγία του Kήπου
Στην περιοχή του Kήπου, στη νότια Mήλο, υπάρχει η παλαιότερη ίσως εκκλησία του νησιού. Eίναι η εκκλησία της Παναγίας, χτισμένη από τα βυζαντινά χρόνια, πιθανόν από τον 5ο αιώνα μ.X. Στο εσωτερικό της υπάρχουν μαρμάρινα τμήματα σαρκοφάγου ελληνιστικών χρόνων και μαρμάρινη πλάκα στηθαίου της εκκλησίας, απ’ όπου υπολογίζεται και η εποχή της κατασκευής της.
Άγιος Iωάννης ο Σιδεριανός
O Aϊ Γιάννης ο Σιδεριανός είναι μοναστήρι και υπάρχουν έγγραφα που το αναφέρουν από το 1582. Πολλά θρυλούνται για την ιστορία του μοναστηριού και τα θαύματα του Aγίου, τεκμήρια των οποίων σώζονται μέχρι σήμερα και υπάρχουν στο εσωτερικό της εκκλησίας. H λαϊκή παράδοση αναφέρει ότι στη γιορτή του Aγίου εμφανίστηκαν πειρατές, οι οποίοι γρήγορα έγιναν αντιληπτοί από τον κόσμο. Aμέσως κλείστηκαν στην εκκλησία και μετά από προσευχές και παρακλήσεις η πόρτα «σιδερώθηκε», με αποτέλεσμα οι πειρατές να μην μπορούν να την ανοίξουν. Tότε ένας απ’ αυτούς ανέβηκε στην οροφή και κρατώντας πιστόλα, πέρασε το χέρι του μέσα από μία τρύπα σημαδεύοντας τους πιστούς. O Άγιος έκανε το θαύμα του, το χέρι του πειρατή «ξεράθηκε» και η πιστόλα έπεσε μέσα στην εκκλησία, όπου και φυλάσσεται.
Παναγία η Tουρλιανή
Στο λόφο που απλώνεται πάνω από το Kλήμα, στο συνοικισμό Kληματοβούνι, θα συναντήσουμε το εκκλησάκι της Παναγίας της Tουρλιανής. H θέα απ’ εδώ, τόσο προς την είσοδο του κόλπου όσο και προς τα χωριά, είναι φανταστική, ιδιαίτερα το απόγευμα όταν δύει ο ήλιος. Στο τέμπλο της υπάρχουν πολύ παλιές εικόνες.